Άγχος

Τι  μπορεί να μας αγχώσει;

Το έντονο άγχος μπορεί να ξεκινήσει  από μια σκέψη για το μέλλον που δεν μπορούμε να ελέγξουμε (αβεβαιότητα), ο φόβος ότι θα αποτύχουμε, το ότι αν κάνουμε κάτι λάθος θα κριθούμε αυστηρά , το ότι πρέπει να είμαστε πάντα σωστοί, μια ανησυχία για τον κοντινό μας κοινωνικό περίγυρο, τι θα συμβεί αν πάθει κάτι κάποιος δικός μας άνθρωπος.

Αυτά τα παραδείγματα υποδηλώνουν δύσκολες καταστάσεις που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε, παρ’ όλα αυτα μπορεί να βιώσουμε έντονο άγχος και για πιο εύκολες καταστάσεις όπως να δηλώσουμε οτι δεν είμαστε διαθέσιμοι για σήμερα στον σύντροφο μας.

Τι συμβαίνει στο σώμα μας όταν είμαστε αγχωμένοι;

Η πρώτη αντίδραση που έχουμε όταν νοιώσουμε άγχος είναι η σωματική, πριν καν προλάβουμε να συνειδητοποιήσουμε ότι κάτι μας πειράζει και προτού αποφασίσουμε ποια θα είναι η αντίδραση μας. Όταν βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια απειλή (υπαρκτή ή φανταστική) ενεργοποιείται αυτόματα ο μηχανισμός φυγής η πάλης. Συχνά εντοπίζεται στο σώμα μας σαν μια αίσθηση σύσφιξης της θωρακικής περιοχής και αναπνευστικής δυσχέρειας. Το σώμα μας είναι πυξίδα, αν ακούσουμε τις αντιδράσεις του μπορούμε να καταλάβουμε καλύτερα από που προέρχεται το έντονο άγχος. Παρ’ όλα αυτά είναι ευκολότερο να διακρίνουμε τα σημάδια / συμπτώματα του άγχους στους άλλους και λιγότερο σε εμάς.

Συμπτώματα του άγχους

Το άγχος μπορεί να μας δημιουργήσει:

• Διαταραγμένο ύπνο και δυσκολία συγκέντρωσης.
• Σε στιγμές ιδιαίτερης πίεσης μπορεί να δημιουργήσει μυϊκή τάση και υπερένταση.
• Άλλοτε είναι υπαίτιο για αδυναμία ελέγχου του άγχους και ασυνήθιστη ταραχή.
• Συχνά δημιουργεί ευερεθιστικότητα και νευρικότητα.
• Για κάθε άνθρωπο είναι διαφορετικό και μπορεί να ποικίλει σε βαθμό και ένταση. 

Πότε το άγχος μας είναι πρόβλημα;

Το άγχος γίνεται δυσλειτουργικό όταν βιώνουμε τα συμπτώματα που αναφέρθηκαν παραπάνω και παράλληλα:

• Είναι έντονο.
• Κάποιες φορές διαρκεί πέρα από την έκθεση σε κάποιο κίνδυνο.

Αν νοιώθουμε τα παραπάνω συμπτώματα για μεγάλο χρονικό διάστημα και παράλληλα νοιώθουμε ότι η ανησυχία μας :

• Είναι υπερβολικά έντονη.
• Διαρκεί πέρα από την έκθεση σε κάποιο κίνδυνο.
• Παρουσιάζεται σε καταστάσεις οι οποίες αντικειμενικά δεν εμπεριέχουν κίνδυνο η απειλή.
• Παρουσιάζεται χωρίς κανένα ιδιαίτερο λόγο.

Άνθρωποι που νοιώθουν πολύ συχνά έντονο άγχος μπορεί να βιώνουν πόνους στο στομάχι, έντονους πονοκεφάλους, πόνους στον αυχένα και είναι συνέχεια κουρασμένα μπορεί να υποφέρουν από κάποια αγχώδη διαταραχή, οι πιο βασικές είναι :

• Γενικευμένη αγχώδης διαταραχή (ΓΑΔ)
• Φοβικές Διαταραχές
  • Ειδικές φοβίες
  • Αγοραφοβία
  • Κοινωνικός φόβος
• Διαταραχή Πανικού (Κρίση Πανικού)
• Ιδεο – ψυχαναγκαστική- Καταναγκαστική Διαταραχή (OCD)

Πως αντιμετωπίζεται;

Ο θεραπευτής αρχικά στέκεται δίπλα στον θεραπευόμενο δημιουργώντας ασφάλεια. Είναι πολύ σημαντικό για τον θεραπευόμενο να συνειδητοποιήσει τη δυσκολία που αντιμετωπίζει. ‘Ύστερα ο θεραπευτής προσπαθεί να εντοπίσει και να αναγνωρίσει την πηγή του άγχους του, αξιολογώντας τις σκέψεις και τις παραμέτρους της ζωής που προσδίδουν μεγαλύτερη η περισσότερη πίεση στον θεραπευόμενο. Αυτό έχει ως απώτερο σκοπό να τον κάνει να κατανοήσει, από που πηγάζει το άγχος και ποια είναι η λειτουργία του.

Ο θεραπευτής προτείνει κάποια γνωσιακά εργαλεία και τεχνικές χαλάρωσης έτσι ώστε να κατευνάσουν την ένταση του θεραπευόμενου και να του προσφέρουν μια  διαφορετική ματιά. Που θα τον βοηθήσουν σε νέους αποτελεσματικότερους τρόπους διαχείρισης του άγχους.

Στη συνέχεια όταν ο θεραπευόμενος έχει καλύτερη αντίληψη των πραγμάτων αρχίζει να αλλάζει τον παλιό τρόπο σκέψης του με έναν εναλλακτικό τρόπο που δεν ενέχει την ίδια ένταση. Μπορεί να νιώθει ότι η κατάσταση δεν ήταν τοσο απειλητική οσο αρχικά θεωρούσε, η ότι είναι αλλα έμαθε να την αντιμετωπίζει καλύτερα. Έτσι τον βοηθάει να δρομολογεί καλύτερα τυχόν αλλαγές στη ζωή του, να είναι πιο προσαρμοστικός προς αυτές και να δημιουργήσει μια καλύτερη (πιο ξένοιαστη)  εκδοχή του εαυτού του.